آشنایی با رشته ورزشی شنا
رشته ورزشی شنا یکی از قدیمیترین و محبوبترین ورزشها در جهان است که به دلیل فواید جسمانی و روحیاش، طرفداران زیادی دارد. شنا یک رشته ورزشی انفرادی است که به دو دسته عمومی و حرفهای تقسیم میشود. شناگران عمومی برای تفریح شنا میکنند، در حالی که شناگران حرفهای بر اساس اصول و قوانین خاص آموزش میبینند و در مسابقات شرکت میکنند. برخی از قوانین کلی شنا به این گونه است که شناگر باید در خطی که کار را آغاز کرده، شنا را به اتمام برساند. عبور از محوطه شنا و ورود به خط شناگران دیگر باعث اخراج شناگر میشود. شناگر تنها میتواند لباس شنا و عینک به همراه داشته باشد.
شنا به تقویت سیستم قلب و عروق، بهبود عملکرد دستگاه تنفسی و تقویت عضلات کمک میکند. همچنین این ورزش به کاهش استرس و ایجاد آرامش در بدن کمک میکند. شنا برای افرادی که به بیماریهای خاص مبتلا هستند، باید تحت نظارت انجام شود. شنا به عنوان یک ورزش رقابتی و تفریحی، نه تنها به بهبود سلامت جسمانی کمک میکند، بلکه به عنوان یک مهارت حیاتی در زندگی نیز شناخته میشود. با توجه به تاریخچه غنی و قوانین مشخص، شنا به یکی از محبوبترین ورزشها در سطح جهانی تبدیل شده است. شنا شامل چندین سبک مختلف است که هر کدام ویژگیها و تکنیکهای خاص خود را دارند:
- شنای آزاد (Freestyle): شناگران میتوانند با هر تکنیک و حرکتی شنا کنند.
- شنای کرال پشت (Backstroke): شناگران به پشت در آب حرکت میکنند.
- شنای پروانه (Butterfly): این سبک نیازمند هماهنگی کامل دستها و پاها است.
- شنای قورباغه (Breaststroke): شامل حرکات آرام و پرتلاطم است.
تاریخچه
رشته ورزشی شنا یکی از قدیمیترین و محبوبترین ورزشها در تاریخ بشر است. تاریخچه شنا به هزاران سال قبل برمیگردد و شواهد نشان میدهد که این ورزش در تمدنهای باستانی مختلفی وجود داشته است. شنا به عنوان یک ورزش باستانی، نه تنها به عنوان یک مهارت حیاتی بلکه به عنوان یک فعالیت تفریحی و رقابتی در طول تاریخ شناخته شده است. این ورزش با گذشت زمان و با تأسیس سازمانها و فدراسیونهای مختلف، به یکی از محبوبترین ورزشها در سطح جهانی تبدیل شده است.
تمدنهای باستانی
شنا به حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد در تمدن مصر برمیگردد. در این زمان، شنا به عنوان یک مهارت حیاتی و تفریحی شناخته میشد. یونانیها و رومیها نیز شنا را جزو برنامههای آموزشی نظامی خود قرار داده بودند و آن را به عنوان یکی از دروس مهم برای مردان آموزش میدادند.
تاریخچه در شرق
در شرق، شنا به قرن اول قبل از میلاد برمیگردد و در ژاپن شواهدی از مسابقات شنا وجود دارد. در قرن هفدهم، شنا به صورت اجباری در مدارس ژاپن تدریس میشد.
قرن نوزدهم
مسابقات سازمانیافته شنا در قرن نوزدهم میلادی شکل گرفت. در سال ۱۸۳۷، نخستین سازمان شنا در لندن تأسیس شد و در این زمان، شش استخر سرپوشیده با تخته شیرجه در پایتخت بریتانیا وجود داشت. در سال ۱۸۴۶، اولین مسابقه شنا در مسافت ۴۴۰ یارد در استرالیا برگزار شد و این مسابقات به طور سالانه ادامه یافت.
تاریخچه شنا در ایران
تاریخچه شنا در ایران نسبت به دیگر کشورها کوتاهتر است. در گذشته، مکانهایی به نام “چال حوض” در حمامها برای شنا کردن وجود داشت. تا سال ۱۳۱۴، حتی یک استخر شنا در ایران وجود نداشت و نخستین استخر برای آموزش شنا در آن سال ساخته شد.
تمرینات مناسب
تمرین های مناسب برای رشته ورزشی شنا شامل مجموعهای از فعالیتها و تکنیکها است که به بهبود عملکرد شناگران کمک میکند. تمرینات مناسب برای رشته ورزشی شنا شامل ترکیبی از تمرینات در آب و بدنسازی است که به بهبود تکنیک و قدرت شناگران کمک میکند. این تمرینات باید تحت نظر مربی و با توجه به نیازهای فردی هر شناگر انجام شوند تا بهترین نتایج حاصل شود. این تمرینات به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند: تمرینات در آب و تمرینات بدنسازی. در ادامه به بررسی این تمرینات میپردازیم.
تمرینات در آب
- حرکات دست و پا: تمرینات خاص برای هر سبک شنا (کرال سینه، کرال پشت، پروانه و قورباغه) شامل حرکات دست و پا است که باید به طور هماهنگ انجام شوند. برای مثال، در شنای قورباغه، تمرینات استارت و برگشت نیاز به تمرینات حرفهای دارند که شامل شیرجه زدن و حبس نفس زیر آب است.
- تمرینات استارت و برگشت: تمرینات ویژهای برای بهبود استارت و برگشت شناگران در هر سبک وجود دارد. این تمرینات شامل تکنیکهای خاصی است که به شناگر کمک میکند تا در مسابقات عملکرد بهتری داشته باشد.
تمرینات بدنسازی
- تقویت عضلات اصلی: شناگران باید بر روی تقویت عضلاتی مانند شانهها، بازوها، عضلات پشت و شکم تمرکز کنند. این عضلات در حرکات مختلف شنا به کار میروند و قدرت آنها به بهبود عملکرد شناگر کمک میکند.
- تمرینات قدرتی: تمریناتی مانند پرس سینه، حرکات پا، و تمرینات شکم برای تقویت عضلات ضروری هستند. این تمرینات به شناگران کمک میکند تا قدرت و استقامت لازم برای شنا کردن را به دست آورند.
- تمرینات کششی: انجام تمرینات کششی قبل و بعد از شنا به جلوگیری از آسیبدیدگی و افزایش انعطافپذیری کمک میکند. این تمرینات باید به طور منظم انجام شوند تا عضلات به خوبی آماده شوند.
انواع مسابقات رشته ورزشی شنا
رشته ورزشی شنا شامل انواع مختلفی از مسابقات است که به صورت انفرادی و تیمی برگزار میشود. شناگران میتوانند در تمامی این مسابقات شرکت کنند و از هر تیم در هر ماده، حداکثر دو نفر میتوانند شرکت کنند. این مسابقات به دستههای مختلفی تقسیم میشوند که در ادامه به آنها اشاره میشود:
- مسابقات انفرادی: در این نوع مسابقات، شناگران به صورت فردی در رشتههای مختلف شنا شرکت میکنند. هر شناگر باید در زمان مشخصی مسافت معینی را طی کند.
- مسابقات امدادی: این مسابقات به صورت تیمی برگزار میشود و شامل چهار شناگر است که هر یک از آنها باید یک سبک خاص را شنا کند. به عنوان مثال، در مسابقات امدادی مختلط، نفر اول باید کرال پشت، نفر دوم قورباغه، نفر سوم پروانه و نفر چهارم آزاد را شنا کند.
- مسابقات مختلط انفرادی: در این نوع مسابقات، یک شناگر باید در یک مسابقه چهار سبک مختلف را شنا کند. به عنوان مثال، ممکن است شناگر ابتدا پروانه، سپس کرال پشت و در نهایت قورباغه و آزاد را شنا کند.
ردههای سنی در مسابقات شنا
مسابقات شنا معمولاً در ردههای سنی مختلف برگزار میشود:
- نوجوانان: شامل ردههای سنی زیر ۱۰ سال، ۱۱ و ۱۲ سال، ۱۳ و ۱۴ سال.
- جوانان: شامل ردههای سنی ۱۵، ۱۶ و ۱۷ سال.
- بزرگسالان: شامل افراد ۱۸ سال به بالا.
قوانین مخصوص مسابقات
مسابقات رشته ورزشی شنا دارای قوانین و مقررات خاصی هستند که شناگران باید به آنها توجه کنند. این قوانین به منظور حفظ عدالت، ایمنی و استانداردهای بینالمللی در مسابقات طراحی شدهاند. در ادامه به برخی از مهمترین قوانین مسابقات شنا اشاره میشود. شناگران باید از لباسهای مخصوص شنا استفاده کنند که معمولاً شامل شلوار کوتاه و چسبیده به بدن است. این لباسها باید از پارچهای به رنگ تیره و به صورت یک تکه باشند. شناگران باید از سکوی استارت برای شروع شنا استفاده کنند و در پایان هر دور، دیواره استخر را لمس کنند. در برخی از سبکها، شناگر باید در حین برگشت، بدن خود را به حالت صحیح نگه دارد.
هر سبک شنا (کرال سینه، کرال پشت، پروانه و قورباغه) قوانین خاص خود را دارد. به عنوان مثال، در شنای قورباغه، شناگر باید هر دو دست را همزمان به دیواره بزند و در هیچ زمانی نمیتواند به پشت خود برگردد. شناگران مجاز هستند تا ۱۵ متر زیر آب حرکت کنند، اما پس از این فاصله باید به سطح آب بیایند. این قانون به منظور جلوگیری از استفاده نادرست از حرکات سریع زیر آب وضع شده است. مسابقات شنا تحت نظارت گروهی از داوران برگزار میشود که شامل سرپرست کل مسابقات، داوران ردهبندی و داوران شنا هستند. این داوران مسئول نظارت بر رعایت قوانین و اعلام خطاها هستند.
تجهیزات و لوازم ورزشی مناسب رشته ورزشی شنا
برای رشته ورزشی شنا، تجهیزات و لوازم ورزشی خاصی وجود دارد که به بهبود عملکرد شناگران و راحتی آنها در آب کمک میکند. استفاده از تجهیزات و لوازم مناسب در رشته ورزشی شنا میتواند به بهبود عملکرد و تجربه شناگران کمک کند. انتخاب صحیح این لوازم بر اساس نیازهای فردی و سطح مهارت شناگر بسیار مهم است. این تجهیزات به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: لوازم اصلی و لوازم کمک آموزشی.
لوازم اصلی شنا
- مایو شنا: مایوها بسته به جنسیت و نوع استفاده به چند دسته تقسیم میشوند. مایو زنانه شامل مدلهای یکتکه، دوتکه (بیکینی)، سهتکه و اسلامی (بورکینی) است. مایو مردانه نیز شامل مدلهای اسلیپ، پادار، جمر مسابقاتی و لباس یکسره میباشد.
- عینک شنا: عینکهای شنا به سه دسته مسابقاتی، تمرینی و تفریحی تقسیم میشوند. عینکهای مسابقاتی برای تمرکز در مسابقات طراحی شدهاند و فشار بیشتری به چشم وارد میکنند. عینکهای تمرینی و تفریحی فشار کمتری دارند و برای استفاده طولانیتر مناسبترند.
- کلاه شنا: کلاههای شنا معمولاً از جنسهای مختلفی مانند سیلیکون، لاتکس، نئوپرن و پارچهای (لیکرا) ساخته میشوند. انتخاب کلاه مناسب بستگی به شرایط فردی و نوع استفاده دارد.
لوازم کمک آموزشی شنا
- تخته شنا: این وسیله به افراد مبتدی کمک میکند تا تعادل خود را در آب حفظ کنند و تکنیکهای شنا را یاد بگیرند.
- فین شنا: فینها به دو دسته قدرتی و سرعتی تقسیم میشوند. فینهای قدرتی برای تقویت عضلات پا و فینهای سرعتی برای افزایش سرعت شنا طراحی شدهاند.
- کفی شنا: این وسیله به تقویت عضلات بازو و شانه کمک میکند و برای بهبود تکنیک شنا بسیار مفید است.
- اسنورکل شنا: این وسیله به شناگران کمک میکند تا در حین شنا تنفس کنند و بر روی تکنیکهای خود تمرکز کنند.
- نودل شنا: نودلها از جنس فوم شناور هستند و برای یادگیری شنا و تفریحات آبی استفاده میشوند.
- بازوبند شنا: این وسیله به شناور ماندن کودکان در آب کمک میکند و برای آموزش شنا به آنها مناسب است.
انواع لباس مورد نیاز رشته ورزشی شنا
برای رشته ورزشی شنا، لباس ورزشی های مخصوصی وجود دارد که بسته به جنسیت و نوع استفاده متفاوت هستند. انتخاب لباس مناسب برای شناگران بسیار مهم است و باید با توجه به نوع فعالیت و شرایط فردی انجام شود. لباسهای شنا باید از جنسهای مناسب و با کیفیت ساخته شده باشند تا راحتی و عملکرد بهتری را در آب فراهم کنند. در ادامه به انواع لباسهای مورد نیاز در این رشته اشاره میشود:
- مایوهای زنانه: مایو یکتکه تمام بدن را پوشش میدهد و معمولاً برای مسابقات شنا استفاده میشود. مایو دوتکه (بیکینی) شامل دو قسمت مجزا برای پوشش بالاتنه و پایینتنه است و بیشتر برای استفاده در استخرها و سواحل مناسب است. مایو سهتکه نیز مشابه مایو دوتکه است، اما با یک دامن یا پوشش اضافی. مایو اسلامی (بورکینی) به طور کامل بدن را میپوشاند و برای زنان مسلمان طراحی شده است.
- مایوهای مردانه: مایو اسلیپ شبیه به شورت است و برای شنا در استخرها و سواحل استفاده میشود. مایو پادار، رایجترین مدل مایو مردانه که به صورت شورتهای باکسر طراحی شده است. جمر مسابقاتی مخصوص مسابقات شنا طراحی شده و برای شناگران حرفهای مناسب است. مایو یکسره مردانه نیز میتواند به صورت پادار یا شرتی باشد و تمام بدن را به جز دستها میپوشاند.
نکات مهم برای انتخاب و خرید لباس ورزشی مناسب
برای انتخاب و خرید لباس ورزشی مخصوص رشته ورزشی شنا، توجه به چند نکته مهم میتواند به شما کمک کند تا بهترین گزینه را انتخاب کنید. لباسهای شنا معمولاً از جنسهای خاصی مانند پلیاستر، لایکرا، نایلون و پلییورتان ساخته میشوند. این جنسها به کاهش مقاومت آب کمک کرده و راحتی بیشتری را در آب فراهم میکنند. اگر قصد دارید در استخرهای کلردار شنا کنید، انتخاب لباسهایی که در برابر کلر مقاوم هستند، بسیار مهم است. لباس شنا باید به طور کامل به بدن چسبیده و همزمان آزادی حرکت کافی را فراهم کند. اندازههای نادرست میتوانند باعث محدودیت در حرکت و کاهش کارایی شناگر شوند.
لباس ورزشی شنا باید به گونهای طراحی شوند که اجازه دهند پوست تنفس کند و عرق را به سرعت جذب و تبخیر کنند. همچنین باید به گونهای باشد که هیچگونه محدودیتی برای حرکت شما ایجاد نکند. لباسهای ناراحت میتوانند باعث حواسپرتی و کاهش تمرکز شما در طول تمرین شوند. لباسهای شنا معمولاً نیاز به مراقبت خاصی دارند. بهتر است آنها را به صورت دستی و با آب سرد شستشو دهید و از مواد شوینده قوی پرهیز کنید. استفاده از عینک شنا مناسب و کلاه شنا میتواند به بهبود عملکرد شما در آب کمک کند و از آسیب به چشمها و موها جلوگیری کند .
رشته ورزشی شنا مناسب چه افرادی
رشته ورزشی شنا برای گروههای مختلفی از افراد مناسب است. به طور کلی، شنا یک ورزش همهجانبه است که برای افراد در هر سنی و با هر سطحی از تواناییهای جسمی مناسب است. در زیر به برخی از این گروهها اشاره میشود:
- کودکان: شنا به کودکان کمک میکند تا مهارتهای اساسی شنا را یاد بگیرند و در مواقع اضطراری توانایی نجات خود و دیگران را داشته باشند. یادگیری شنا میتواند به افزایش اعتماد به نفس کودکان کمک کند و آنها را به فعالیتهای آبی تشویق کند.
- نوجوانان: نوجوانان میتوانند در مسابقات شنا شرکت کنند و از این طریق مهارتهای رقابتی خود را تقویت کنند. این ورزش به آنها کمک میکند تا با فشارهای رقابتی آشنا شوند و روحیه تیمی را تقویت کنند.
- بزرگسالان: شنا یک ورزش عالی برای حفظ تناسب اندام و کاهش وزن است. این ورزش به تقویت عضلات و بهبود استقامت قلبی-عروقی کمک میکند. از طرفی به عنوان یک فعالیت آرامشبخش میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند و به بهبود سلامت روانی افراد بزرگسال منجر شود.
- افراد با مشکلات جسمی: شنا به عنوان یک ورزش کمفشار، برای افرادی که دچار آسیبهای جسمی یا مشکلات حرکتی هستند، مناسب است. آب به کاهش فشار بر مفاصل کمک میکند و امکان تمرینات فیزیکی را فراهم میآورد.
- علاقهمندان به ورزشهای آبی: افرادی که به فعالیتهای آبی علاقه دارند، میتوانند از شنا به عنوان یک تفریح سالم و سرگرمکننده استفاده کنند. این ورزش به آنها اجازه میدهد تا در محیطهای آبی مختلف مانند دریا، دریاچه و استخرها فعالیت کنند.
آیا رشته ورزشی شنا مناسب افراد ناتوان جسمی و ذهنی میباشد ؟
بله، رشته ورزشی شنا برای افراد ناتوان جسمی و ذهنی بسیار مناسب است. این ورزش میتواند به بهبود سلامت جسمی و روانی این افراد کمک کند. به طور کلی، شنا یک ورزش مناسب و مفید برای افراد ناتوان جسمی و ذهنی است و میتواند به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کند. در ضمن مسابقات زیادی نیز در سطح کشور و جهانی نیز برای این افراد به طور سالانه برگراز میشود که باعث ایجاد انگیزه در آنها شده است. در اینجا به برخی از مزایای شنا برای این گروهها اشاره میشود.
مزایای شنا برای افراد ناتوان جسمی
شنا به دلیل خاصیت شناوری آب، فشار کمتری به مفاصل وارد میکند و به افراد ناتوان جسمی اجازه میدهد تا بدون درد و ناراحتی تمرین کنند. همچنین میتواند به تقویت عضلات و بهبود قدرت بدنی کمک کند، که برای افراد ناتوان جسمی بسیار مفید است. تمرینات شنا میتواند به افزایش دامنه حرکتی و انعطافپذیری کمک کند.
مزایای شنا برای افراد ناتوان ذهنی
شنا میتواند به افزایش تمرکز و توجه در افراد ناتوان ذهنی کمک کند. فعالیت در آب میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند و احساس آرامش بیشتری را به ارمغان آورد. شرکت در کلاسهای شنا میتواند به افراد ناتوان ذهنی کمک کند تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کنند و با دیگران ارتباط برقرار کنند.