آشنایی با رشته ورزشی کبدی
کبدی (Kabaddi) که در ایران با نامهای دیگری مانند زو، شیرین دودو و اشتیتی نیز شناخته میشود، یک رشته ورزشی تیمی پرتحرک، سنتی و ریشهدار است که به خصوص در کشورهای آسیای جنوبی مانند هند، پاکستان، بنگلادش و ایران محبوبیت زیادی دارد. این رشته ورزشی تیمی ترکیبی از مهارتهای کشتی و راگبی است و نیاز به قدرت بدنی، سرعت عمل، چابکی، استقامت، تمرکز، انعطافپذیری و حضور ذهن بالا دارد.
نحوه بازی و قوانین اصلی
کبدی بین دو تیم انجام میشود و هدف اصلی هر تیم کسب امتیاز بیشتر از حریف است. هر تیم معمولاً 12 بازیکن دارد که 7 نفر در زمین و 5 نفر ذخیره هستند. زمین کبدی یک مستطیل مسطح (معمولاً با تشک تاتامی) است که توسط یک خط میانی به دو قسمت مساوی تقسیم میشود. ابعاد زمین برای مردان و جوانان پسر 13 در 10 متر و برای زنان و جوانان دختر 12 در 8 متر است. زمان بازی برای مردان و زنان بزرگسال، دو نیمه 20 دقیقهای با 5 دقیقه استراحت بین دو نیمه است. برای نوجوانان، دو نیمه 15 دقیقهای است.
بازی به این صورت است که یک بازیکن از تیم مهاجم وارد نیمه زمین تیم مقابل میشود. مهاجم باید در تمام مدت حضور در زمین حریف، به طور ممتد و بدون قطع شدن نفس، کلمه “کبدی… کبدی…” را تکرار کند. هدف مهاجم این است که با لمس کردن بازیکنان تیم حریف (بدون اینکه نفسش قطع شود و به زمین خود بازگردد) امتیاز کسب کند. هر بازیکنی که توسط مهاجم لمس شود و مهاجم با موفقیت به زمین خود برگردد، از بازی خارج میشود و تیم مهاجم امتیاز میگیرد. تیم مدافع تلاش میکند تا مهاجم را بگیرد و مانع از بازگشت او به زمین خودش شود تا نفسش قطع شود. اگر مهاجم نتواند با قطع نشدن نفس به زمین خود بازگردد، از بازی خارج میشود و تیم مدافع امتیاز میگیرد.
تاریخچه
کبدی ورزشی با قدمتی طولانی و ریشههای عمیق در فرهنگ آسیای جنوبی، به ویژه هند، پاکستان و ایران است. این ورزش از دیرباز به اشکال مختلف و با نامهای گوناگون در این مناطق انجام میشده است. قدمت کبدی به حدود 4000 سال پیش بازمیگردد. گمان میرود که این ورزش با هدف آمادهسازی جوانان برای مقابله با حملات گروهی و تقویت مهارتهای دفاعی ابداع شده است. کلمه “کبدی” در زبان تامیلی (هند) به معنای “دست به دست هم دادن” است که به ماهیت تیمی و گیرودار این ورزش اشاره دارد. در دهههای 1920 و 1930، کبدی به تدریج شکل مدرن خود را پیدا کرد و قوانین و مقررات استاندارد برای آن تدوین شد. ایالت ماهاراشترای هند، نقش مهمی در ملی کردن این بازی و تدوین قوانین آن در سال 1918 (که در سال 1923 منتشر شد) ایفا کرد.
کبدی برای اولین بار به صورت نمایشی در بازیهای المپیک برلین در سال 1936 به نمایش گذاشته شد. فدراسیون کبدی هند در سال 1950 تأسیس شد و قوانین استاندارد بازی کبدی در همین سال به تصویب رسید. کبدی برای اولین بار به عنوان یکی از رشتههای نمایشی در بازیهای آسیایی 1982 دهلی نو حضور یافت. از بازیهای آسیایی پکن در سال 1990، کبدی به عنوان یک رشته رسمی در این بازیها گنجانده شد و تاکنون نیز جزء بازیهای رسمی باقی مانده است. فدراسیون جهانی کبدی در 1 اکتبر 2004 به طور رسمی تأسیس شد و مسئولیت نظارت بر این ورزش در سطح جهانی را بر عهده گرفت. اولین مسابقات رسمی جهانی کبدی بر اساس قوانین و مقررات فدراسیون آماتور کبدی آسیا، در سال 2004 در بمبئی هند برگزار شد.
تاریخچه کبدی در ایران
کبدی در ایران دارای پیشینهای دیرینه است و با نامهای محلی گوناگونی در مناطق مختلف کشور شناخته میشود. این بازی در گذشته بیشتر به عنوان یک سرگرمی محلی و برای افزایش تواناییهای فیزیکی و دفاعی جوانان انجام میشد و اغلب بر روی زمینهای خاکی و در فضای باز برگزار میگردید. تشکیلات این رشته ورزشی در ایران از سال 1375 (1996 میلادی) با عنوان انجمن کبدی و تحت پوشش فدراسیون ورزشهای همگانی آغاز به فعالیت نمود. در سال 1375 (1996)، فدراسیون کبدی ایران به عضویت کنفدراسیون کبدی آسیا درآمد. در سال 1380 (2001)، به عضویت فدراسیون جهانی کبدی درآمد.
با توجه به کسب مدالهای ارزشمند در مسابقات قهرمانی آسیا و جهان و اهمیت روزافزون این رشته، در تاریخ 8 تیر 1384 با تشکیل مجمع عمومی، انجمن کبدی به فدراسیون کبدی جمهوری اسلامی ایران ارتقاء یافت و رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. تیمهای ملی کبدی ایران (مردان و زنان) موفقیتهای چشمگیری در میادین بینالمللی کسب کردهاند. محمدرضا مقصودلو (رئیس فدراسیون از 1388 تا 1396) و عباس اورسجی (رئیس فدراسیون از 1396 تاکنون) از جمله رؤسای فدراسیون کبدی ایران بودهاند که در توسعه و پیشرفت این رشته نقش مهمی ایفا کردهاند.
تمرینات رشته ورزشی کبدی
ورزش کبدی یک ترکیب منحصر به فرد از قدرت، سرعت، چابکی، استقامت و حضور ذهن است. برای موفقیت در این رشته، هم تمرینات عمومی برای بهبود آمادگی جسمانی کلی و هم تمرینات تخصصی که مستقیماً به مهارتهای کبدی مربوط میشوند، ضروری هستند.
تکنیکی برای مهاجم</h3>
- تمرین لمس کردن: تمرین مکرر لمس کردن حریف با دست یا پا در حین حفظ نفس و با سرعت بالا. این تمرین را میتوان با موانع یا مدافعان خیالی انجام داد.
- تمرینات نفسگیری و کنترل نفس: تمرین “کبدی گفتن” در حین دویدن و انجام حرکات مختلف، برای افزایش ظرفیت ریه و کنترل نفس در طول حمله.
- جاخالی دادن و گول زدن: تمرین حرکات ناگهانی بدن، تغییر جهتها و استفاده از فریب برای عبور از مدافعان.
- کیکهای عقب و جانبی: تمرین این حرکات برای لمس کردن مدافعان در زوایای مختلف.
- شیرجه زدن و پرش: برای عبور از سد دفاعی و رسیدن به خط مرکزی، نیاز به تمرین پرشهای انفجاری و شیرجههای ایمن است.
تکنیکی برای مدافع
- style=”text-align: justify;”>
- گرفتن مچ پا: تمرین گرفتن مچ پای مهاجم با سرعت و قدرت بالا.
- گرفتن ران/کمر: تمرین چنگ زدن به ران یا کمر مهاجم و مهار او.
- بلاک کردن: تمرین مسدود کردن مسیر مهاجم و جلوگیری از بازگشت او به زمین خود.
- تکل زنجیرهای: تمرین هماهنگی بین چند مدافع برای مهار کامل مهاجم. این نیاز به ارتباط و هماهنگی تیمی بسیار بالا دارد.
- تمرینات موقعیتگیری: تمرین ایستادن و حرکت در موقعیتهای دفاعی مناسب برای بهترین واکنش به حمله مهاجم.
تاکتیکی و تیمی</span>
- بازیهای تمرینی: انجام بازیهای کامل یا قسمتهایی از بازی برای تمرین تاکتیکها و هماهنگی تیمی.
- تمرینات موقعیتی: شبیهسازی موقعیتهای خاص بازی (مثلاً حمله در ثانیههای پایانی، دفاع در شرایط خاص) برای افزایش سرعت تصمیمگیری.
- تمرینات ارتباطی: بهبود ارتباط کلامی و غیرکلامی بین بازیکنان.
انواع مسابقات رشته ورزشی کبدی
رشته ورزشی کبدی، هم در سطح بینالمللی و هم در سطح ملی (به خصوص در کشورهایی مانند هند و ایران که این ورزش در آنها محبوب است)، انواع مختلفی از مسابقات را در بر میگیرد. این مسابقات را میتوان بر اساس “سبک بازی” و “سطح برگزاری” طبقهبندی کرد.
انواع مسابقات کبدی بر اساس سبک بازی
- کبدی استاندارد: این رایجترین و شناختهشدهترین فرم کبدی است که در مسابقات بینالمللی مانند بازیهای آسیایی و جام جهانی کبدی مورد استفاده قرار میگیرد. در این سبک، بازی بر روی یک زمین مستطیلی شکل (معمولاً تاتامی یا زمین ورزشی سرپوشیده) انجام میشود. تیمها معمولاً 7 بازیکن در زمین دارند.
- کبدی دایرهای: این سبک بیشتر در ایالت پنجاب هند و پاکستان محبوبیت دارد و با کبدی استاندارد تفاوتهایی دارد. بازی در یک زمین دایرهای شکل انجام میشود. تعداد بازیکنان در هر تیم ممکن است متفاوت باشد (معمولاً 8 تا 12 بازیکن). مسابقات جام جهانی کبدی دایرهای نیز برگزار میشود.
- کبدی ساحلی: این سبک بر روی شن و ماسه ساحل برگزار میشود و نیاز به فضای کمتری دارد. اغلب در رویدادهای ورزشی ساحلی مانند بازیهای ساحلی آسیا برگزار میشود. اولین دوره مسابقات قهرمانی کبدی ساحلی جهان در سال ۲۰۲۴ در ایران برگزار شد که تیم ایران قهرمان این دوره شد.
- کبدی داخل سالن: این فرم از کبدی اغلب با کبدی استاندارد همپوشانی دارد، اما به طور خاص به بازیهایی اطلاق میشود که در سالنهای ورزشی سرپوشیده برگزار میشوند. بازیهای آسیایی داخل سالن و هنرهای رزمی از جمله رویدادهایی هستند که این سبک را شامل میشوند.
مسابقات کبدی در جهان
- جام جهانی کبدی: معتبرترین رویداد بینالمللی کبدی در سبک استاندارد است که توسط فدراسیون بینالمللی کبدی (IKF) برگزار میشود. تیمهای ملی مردان و زنان از سراسر جهان در آن شرکت میکنند. هند پرافتخارترین تیم در بخش مردان این رقابتها است. جام جهانی 2025 قرار است در انگلستان برگزار شود، که اولین بار خارج از آسیا است.
- بازیهای آسیایی: کبدی از سال 1990 به عنوان یک رشته رسمی در بازیهای آسیایی حضور داشته و یکی از مهمترین میدانهای رقابت برای تیمهای آسیایی، به ویژه ایران و هند، محسوب میشود. هم تیمهای مردان و هم زنان در این بازیها به رقابت میپردازند.
- مسابقات قهرمانی کبدی آسیا: رقابتهای منطقهای مهمی است که بین کشورهای آسیایی برگزار میشود. ایران و هند از قدرتهای اصلی این مسابقات هستند.
- لیگ حرفهای کبدی (هند): یکی از محبوبترین لیگهای حرفهای ورزشی در هند و جهان است که نقش بسیار زیادی در تجاریسازی و افزایش محبوبیت کبدی داشته است. بازیکنان از سراسر جهان (از جمله ایران) در این لیگ حضور دارند و سطح کیفی بازی در آن بسیار بالاست.
- کبدی مسترز دبی: یک تورنمنت بینالمللی حرفهای که با حضور تیمهای منتخب از کشورهای مختلف برگزار میشود.
- جام جهانی کبدی دایرهای: رقابتهای بینالمللی مختص سبک کبدی دایرهای که عمدتاً در ایالت پنجاب هند برگزار میشود.
مسابقات کبدی در ایران
- مسابقات قهرمانی کشور: در ردههای سنی مختلف (بزرگسالان، جوانان، نوجوانان) و در دو بخش مردان و زنان برگزار میشود. این مسابقات شامل قهرمانی کشور در سبک استاندارد (سالنی) و همچنین کبدی ساحلی و گاهاً کبدی دایرهای (زو) است. این رقابتها بستری برای شناسایی استعدادها و انتخاب بازیکنان تیمهای ملی است.
- لیگهای باشگاهی: لیگ برتر کبدی ایران، لیگهای دسته یک و دو، و سایر لیگهای باشگاهی برای رقابت تیمهای باشگاهی و استانی. این لیگها به پویایی کبدی در ایران و حفظ آمادگی بازیکنان کمک میکنند.
- جام فجر: یکی از تورنمنتهای معتبر داخلی در ایران است که به صورت سالانه یا با فواصل زمانی مشخص برگزار میشود.
- مسابقات انتخابی تیم ملی: به صورت دورهای برای انتخاب بازیکنان منتخب جهت حضور در اردوهای تیم ملی و اعزام به مسابقات بینالمللی (جام جهانی، بازیهای آسیایی، قهرمانی آسیا و…) برگزار میشود.
قوانین مخصوص مسابقات رشته ورزشی کبدی
قوانین رشته ورزشی کبدی، به ویژه در سبک استاندارد که در مسابقات بینالمللی رایج است، توسط فدراسیون بینالمللی کبدی (IKF) تدوین شدهاند. این قوانین به منظور ایجاد یک رقابت عادلانه، پرهیجان و ایمن برای بازیکنان تنظیم شدهاند. در ادامه به مهمترین قوانین کبدی استاندارد میپردازیم. ابعاد زمین بازی برای مردان و جوانان پسر: 13 متر طول و 10 متر عرض و برای زنان و جوانان دختر: 12 متر طول و 8 متر عرض است.
قوانین تیم و بازیکنان
هر تیم شامل 12 بازیکن است که 7 نفر در زمین و 5 نفر ذخیره هستند. تعویض بازیکنان در طول بازی (در زمان تایم اوت مربی یا پزشکی) مجاز است و محدودیتی در تعداد تعویضها وجود ندارد. بزرگسالان (مردان و زنان) و جوانان در دو نیمه 20 دقیقهای با 5 دقیقه استراحت بین دو نیمه بازی میکنند. نوجوانان نیز دو نیمه 15 دقیقهای با 5 دقیقه استراحت بازی میکنند. آخرین حمله هر نیمه باید تا زمان کامل شدن آن، حتی بعد از اتمام زمان قانونی، ادامه یابد.
نحوه امتیازگیری
- لمس کردن: اگر مهاجم در حین حمله (با حفظ کانت و در زمان 30 ثانیه) بتواند یک یا چند بازیکن تیم حریف را لمس کند و با موفقیت به زمین خود بازگردد، به ازای هر بازیکن لمس شده یک امتیاز کسب میکند. آن بازیکنان از بازی خارج میشوند.
- عبور از خط باک: مهاجم باید پس از ورود به زمین حریف، حداقل با یک پا از خط باک عبور کند تا حمله او معتبر شناخته شود. اگر مهاجم خط باک را رد نکند و به زمین خود بازگردد (بدون لمس مدافع)، حمله “خالی” (Empty Raid) محسوب شده و امتیازی کسب نمیشود. اگر مهاجم مدافعی را لمس کند، نیازی به عبور از خط باک برای معتبر شدن حمله نیست.
- امتیاز پاداش: اگر مهاجم با یک پا از خط پاداش عبور کند و پای دیگرش در هوا باشد، یک امتیاز پاداش کسب میکند. این امتیاز باعث احیای بازیکن خارج شده نمیشود.
- ممانعت از بازگشت مهاجم (Tackle Point): اگر مدافعان موفق شوند مهاجم را مهار کرده و از بازگشت او به خط میانی قبل از اتمام نفسش (قطع شدن کانت) یا اتمام زمان حمله (30 ثانیه) جلوگیری کنند، یک امتیاز کسب میکنند. مهاجم از بازی خارج میشود.
- خطای مهاجم: اگر مهاجم خطایی مرتکب شود (مانند قطع شدن کانت، خروج از خطوط بدون لمس، یا حمله بیش از 30 ثانیه)، تیم مدافع یک امتیاز کسب میکند و مهاجم از بازی خارج میشود.
- لونا: اگر یک تیم بتواند تمام بازیکنان تیم حریف را از بازی خارج کند (All Out)، 2 امتیاز اضافی به عنوان “لونا” کسب میکند و تمام بازیکنان تیم حریف که خارج شده بودند، مجدداً وارد زمین میشوند.
نحوه اخراج و احیا
- مهاجم: اگر مهاجم نتواند با موفقیت به زمین خود بازگردد (نفسش قطع شود، توسط مدافعان مهار شود، یا از خطوط خارج شود).
- مدافع: اگر توسط مهاجم لمس شود و مهاجم با موفقیت به زمین خود بازگردد، یا اگر از خطوط مرزی خارج شود.
- احیا: هر بار که یک تیم امتیاز قانونی (از طریق لمس موفق توسط مهاجم یا مهار موفق مهاجم توسط مدافعان) کسب کند، یک بازیکن از تیم خود که قبلاً از بازی خارج شده بود، به ترتیب اولویت (بازیکنی که زودتر خارج شده است) به زمین بازمیگردد. امتیازات پاداش و امتیازات فنی باعث احیای بازیکنان نمیشوند.
قوانین مهم دیگر
- کانت: مهاجم باید قبل از ورود به نیمه زمین حریف، شروع به گفتن “کبدی… کبدی…” کند و این کلمه را بدون قطع شدن نفس و به طور پیوسته تا زمان بازگشت به زمین خود ادامه دهد. قطع شدن کانت به معنای خروج مهاجم از بازی است.
- زمان حمله: هر حمله باید حداکثر در 30 ثانیه انجام شود.
- خط لابی: در طول حمله، اگر مهاجم و مدافعان درگیر شوند و یکی از آنها وارد منطقه لابی شود، آن منطقه برای همه بازیکنان درگیر، جزو زمین بازی محسوب میشود. اما اگر بازیکنی بدون درگیری وارد لابی شود، “اوت” خواهد شد.
- پوشیدن لباس: بازیکنان باید لباس ورزشی مناسب و بدون اجسام تیز یا خطرناک بپوشند. پوشیدن کفشهای مناسب (غیر میخدار) توصیه میشود.
- داوران: یک بازی کبدی توسط یک سرداور، دو داور، یک داور منشی و دو داور خط کنترل میشود.
- تساوی: در صورت تساوی در پایان وقت قانونی، معمولاً از قوانین “حمله طلایی” (Golden Raid) یا “پنج حمله متوالی” برای تعیین برنده استفاده میشود. در این حالت، هر تیم به نوبت 5 حمله انجام میدهد و تیمی که امتیاز بیشتری بگیرد برنده است. اگر باز هم تساوی شد، حمله “یک به یک” ادامه مییابد تا برنده مشخص شود.
تجهیزات و لوازم ورزشی رشته ورزشی کبدی
در مقایسه با بسیاری از ورزشهای تیمی دیگر، کبدی از نظر تجهیزات مورد نیاز، ورزشی نسبتاً کم هزینه و ساده است. این سادگی یکی از دلایل محبوبیت و دسترسیپذیری بالای آن در بسیاری از مناطق جهان است. با این حال، برخی لوازم و تجهیزات برای انجام بازی به صورت استاندارد و ایمن ضروری هستند:
- تشک تاتامی یا سطح پوشیده: در سطح حرفهای و مسابقات رسمی، بازی کبدی معمولاً روی تشکهای تاتامی (مشابه تشکهای کشتی یا جودو) انجام میشود. این تشکها برای جذب ضربه و کاهش خطر آسیبدیدگی بازیکنان هنگام سقوط یا برخورد، بسیار مهم هستند. ابعاد زمین استاندارد برای مردان 13 متر در 10 متر و برای زنان 12 متر در 8 متر است.
- پوشش کف: اگر تشک تاتامی در دسترس نباشد، میتوان از سطوح صاف و تمیز دیگر مانند چوب، بتن با پوشش مناسب (در صورت ایمنی) یا حتی زمینهای خاکی صاف و بدون سنگ و موانع استفاده کرد، اگرچه استفاده از تاتامی در اولویت است.
انواع لباس ورزشی رشته ورزشی کبدی
برای موفقیت و راحتی در رشته ورزشی کبدی، انتخاب لباس مناسب اهمیت زیادی دارد. لباسهای کبدی باید به گونهای باشند که آزادی حرکت کامل را فراهم کنند، عرق را جذب کنند و خطر آسیبدیدگی را کاهش دهند.
- پیراهن ورزشی: پیراهن کبدی معمولاً یک تیشرت ورزشی یا ژاکت بدون آستین است. از پارچههای سبک، تنفسپذیر و عرقگیر مانند پلیاستر، اسپندکس یا ترکیبی از آنها ساخته میشود. این جنسها به سرعت خشک میشوند و بدن را خنک نگه میدارند.
- شورت ورزشی: شورت ورزشی نیز نقش مهمی در راحتی و عملکرد بازیکن دارد. جنس آن مشابه پیراهن، از پارچههای سبک و تنفسپذیر ساخته میشود. معمولاً بالای زانو است تا آزادی حرکت پاها را در دویدن، پرش و تکل زدن فراهم کند.
- کفش ورزشی: کفشها برای کبدی بسیار حیاتی هستند و تأثیر زیادی بر عملکرد و ایمنی بازیکن دارند. باید کفش سالنی با زیره لاستیکی غیر لغزنده باشد. این کفشها چسبندگی عالی روی تشک تاتامی فراهم میکنند و از لیز خوردن ناگهانی جلوگیری میکنند.
رشته ورزشی کبدی مناسب چه افرادی است
کبدی ورزشی است که ترکیبی منحصر به فرد از قدرت بدنی، چابکی، استقامت، سرعت، هوش تاکتیکی و تمرکز ذهنی را میطلبد. بنابراین، افرادی که در یک یا چند مورد از این ویژگیها برجسته هستند و تمایل به توسعه بقیه دارند، میتوانند در این رشته به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کنند.
ویژگیهای فیزیکی کلیدی
- استقامت قلبی-عروقی بالا: بازیکنان کبدی، به ویژه مهاجمان، باید قادر باشند حملات 30 ثانیهای را با شدت بالا انجام دهند و بلافاصله آماده حمله یا دفاع بعدی باشند. این نیاز به ظرفیت هوازی و بیهوازی عالی دارد.
- سرعت و چابکی: مهاجمان برای عبور از مدافعان و لمس سریع آنها نیاز به سرعت بالای دویدن و تغییر جهتهای ناگهانی (چابکی) دارند. مدافعان نیز برای واکنش سریع به حرکات مهاجم و مهار او باید چابک باشند.
- قدرت و توان انفجاری: درگیریها در کبدی بسیار فیزیکی هستند. مهاجمان به قدرت انفجاری برای عبور از سد مدافعان و مدافعان به قدرت بدنی بالا برای گرفتن و مهار مهاجم نیاز دارند (به ویژه در ناحیه پاها، تنه و بازوها).
- انعطافپذیری و تعادل: توانایی جاخالی دادن، خم شدن، کشیدن و حفظ تعادل در حین درگیریها برای جلوگیری از آسیبدیدگی و اجرای موفق تکنیکها ضروری است.
کبدی برای افراد دارای معلولیت جسمی
همانند بسیاری از رشتههای ورزشی دیگر، کبدی نیز تلاش کرده است تا فرصتهایی را برای افراد دارای معلولیت فراهم کند تا آنها نیز بتوانند از فواید ورزش تیمی و رقابت بهرهمند شوند.
کبدی پارا
در سطح جهانی و در بسیاری از کشورها، ورزش کبدی برای افراد دارای معلولیت، تحت عنوان کبدی پارا (Para Kabaddi) یا با تغییراتی در قوانین و تجهیزات، برای این افراد مناسبسازی شده است. این مناسبسازیها معمولاً به یکی از دو شکل زیر صورت میگیرد:
- کبدی ویلچری: این فرم از کبدی برای افرادی طراحی شده که از ویلچر استفاده میکنند. در این حالت، قوانین بازی و ابعاد زمین ممکن است تغییراتی داشته باشد تا با حرکت ویلچر سازگار باشد. هدف همچنان لمس حریف و بازگشت به زمین خود است، اما نحوه حرکت و تماسها با توجه به استفاده از ویلچر اصلاح میشود. کبدی ویلچری فرصتی عالی برای افراد دارای معلولیت حرکتی است که امکان دویدن و حرکات سریع با پا را ندارند.
- کبدی ایستاده با معلولیتهای خاص: برای برخی از معلولیتهای جسمی که امکان ایستادن و حرکت را در بازیکن حفظ میکنند (مانند برخی از آسیبهای اندام تحتانی یا فوقانی)، ممکن است قوانین با کمی تغییرات (مانلاً در نحوه مهار یا لمس) اعمال شوند تا به عدالت رقابت کمک شود. سیستم طبقهبندی (Classification) در ورزشهای پارا، نقش کلیدی ایفا میکند. این سیستم ورزشکاران را بر اساس میزان و نوع معلولیتشان گروهبندی میکند تا رقابتها عادلانهتر باشد و ورزشکاران با تواناییهای مشابه با هم رقابت کنند.