آشنایی با رشته ورزشی هاکی روی چمن
هاکی روی چمن (Field Hockey) یک رشته ورزشی تیمی و گروهی جذاب و پرتحرک است که بین دو تیم ۱۱ نفره انجام می‌شود. هدف اصلی بازی، وارد کردن یک توپ کوچک و سخت به وسیله چوب‌های مخصوص هاکی به دروازه تیم حریف است. این ورزش سابقه تاریخی طولانی دارد و ریشه‌های آن به بازی‌های باستانی با چوب و توپ در فرهنگ‌های مختلف، از جمله مصر باستان، یونان و حتی مغولستان داخلی (چین) برمی‌گردد. اما شکل نوین و قوانین امروزی آن در قرن ۱۹ میلادی در انگلستان تدوین شد.
زمین هاکی روی چمن به شکل مستطیل با ابعاد ۹۱.۴ متر طول و ۵۵ متر عرض است و روی چمن طبیعی یا مصنوعی (که امروزه رایج‌تر است و باعث افزایش سرعت بازی شده) برگزار می‌شود. دو دروازه در دو طرف زمین قرار دارند که فاصله بین پایه‌های آن ۳.۶ متر و ارتفاع آن ۲.۱۴ متر است. بازی در چهار کوارتر ۱۵ دقیقه‌ای انجام می‌شود، با استراحتی کوتاه بین هر کوارتر و یک استراحت طولانی‌تر بین دو نیمه. هر تیم ۱۱ بازیکن در زمین دارد که شامل ۱۰ بازیکن میدانی و یک دروازه‌بان می‌شود. بازیکنان میدانی با چوب‌های مخصوص هاکی توپ را کنترل کرده، پاس می‌دهند و به سمت دروازه حریف شوت می‌کنند. دروازه‌بان نیز مسئول محافظت از دروازه خودی است و تجهیزات محافظتی کامل‌تری دارد.
تاریخچه
رشته ورزشی هاکی روی چمن، ورزشی باستانی و جهانی است که در طول تاریخ تکامل یافته و در هر گوشه‌ای از دنیا، با فرهنگ و نیازهای خاص آن منطقه در هم آمیخته است. نقاشی‌های دیواری و حکاکی‌های یافت شده، بازی‌هایی با چوب‌های خمیده و یک توپ را نشان می‌دهند که شباهت زیادی به هاکی امروزی دارد. قوم دائور در مغولستان داخلی چین، بازی به نام “بِیکو” (Beikou) را انجام می‌دادند که شباهت‌های بسیاری به هاکی مدرن دارد.در نقاط مختلف اروپا، بازی‌های مشابهی با نام‌های محلی مانند “هورلینگ” در ایرلند، “شینتی” در اسکاتلند و “بِندی” در ولز رایج بود.
شکل مدرن و قوانین مدون هاکی روی چمن در نیمه دوم قرن نوزدهم در انگلستان شکل گرفت. در سال ۱۸۸۶، “انجمن هاکی” در انگلستان به طور رسمی تأسیس شد و شروع به تدوین قوانین و مقررات استاندارد برای این ورزش کرد.هاکی روی چمن برای اولین بار در بازی‌های المپیک ۱۹۰۸ لندن حضور یافت. از ابتدای دهه ۱۹۷۰، با معرفی زمین‌های چمن مصنوعی، سرعت بازی به طور چشمگیری افزایش یافت. فدراسیون جهانی هاکی (FIH) در سال ۱۹۲۴ تأسیس شد و از آن زمان تا کنون، مسئول اداره و توسعه این ورزش در سراسر جهان است.
تاریخچه هاکی روی چمن در ایران
سابقه بازی‌های با چوب و توپ در ایران باستان نیز یافت می‌شود که شباهت‌هایی به هاکی مدرن داشته است، به ویژه بازی چوگان که نوعی هاکی سواره محسوب می‌شود. اما ورود هاکی روی چمن به شکل مدرن و تدوین قوانین آن در ایران، به دوران پهلوی بازمی‌گردد.به نظر می‌رسد هاکی روی چمن در دهه ۱۳۴۰ شمسی (دهه ۱۹۶۰ میلادی) توسط کارکنان خارجی مقیم ایران، به ویژه انگلیسی‌ها، وارد کشور شده باشد. این بازی بیشتر در محیط‌های محدود و خصوصی انجام می‌شد.خداداد جاماسپیان به عنوان اولین مربی ایرانی، نقش مهمی در معرفی و آموزش قوانین این ورزش داشت.
فدراسیون هاکی ایران به طور رسمی در سال ۱۳۵۱ شمسی، همزمان با مسابقات آسیایی، تاسیس گردید. اولین تیم ملی هاکی ایران از میان تیم‌های مختلف تهران و استان‌ها در سال ۱۳۵۲ شمسی تشکیل شد. متاسفانه، پس از انقلاب و به مرور زمان، هاکی روی چمن در ایران با چالش‌هایی از جمله کمبود زیرساخت مواجه شد. در سالیان اخیر، تلاش‌هایی برای احیای هاکی روی چمن در ایران آغاز شده است. ساخت اولین ورزشگاه بین‌المللی هاکی ایران با نام “شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی” در مجموعه ورزشی آزادی تهران، که در مراحل پایانی ساخت و آماده افتتاح است، نشانه‌ای از این رویکرد جدید است.
تمرینات رشته ورزشی هاکی روی چمن
برای موفقیت در رشته ورزشی هاکی روی چمن، ترکیبی از تمرینات عمومی (فیزیکی) و تمرینات تخصصی (تکنیکی و تاکتیکی) ضروری است. هاکی روی چمن ورزشی است که نیاز به سرعت، استقامت، چابکی، قدرت و مهارت‌های بالای تکنیکی دارد.
تمرینات تخصصی
- دریبلینگ با چوب: تمرین حرکت دادن توپ در جهات مختلف، با سرعت‌های متفاوت، و حفظ کنترل کامل توپ نزدیک به چوب.
- کنترل توپ در فضاهای تنگ: تمرین دریبلینگ بین موانع (کون‌ها) برای بهبود کنترل در شرایط پرفشار بازی.
- پاس‌های پوش: پاس‌های کوتاه و دقیق با قسمت صاف چوب.
- پاس‌های بلند: تمرین ضربات قدرتی برای ارسال توپ به فواصل دور.
- دریافت توپ: تمرین کنترل توپ‌های ارسالی با سرعت‌های مختلف و از زوایای گوناگون.
- پاس در حرکت: تمرین پاس دادن و دریافت توپ در حین دویدن.
- شوت‌های قدرتی: تمرین شوت‌زنی به سمت دروازه با حداکثر قدرت.
- شوت‌های پوش: شوت‌های دقیق و آرام‌تر برای جا انداختن توپ در گوشه‌های دروازه.
- شوت‌های چرخشی : شوت با پشت چوب برای زوایای خاص.
- شوت از زوایای مختلف و در حرکت: تمرین گلزنی در شرایط واقعی بازی.:
- تکل: تمرین قطع توپ از حریف با تکنیک‌های صحیح (جوکی، بلاک).
- بلاک کردن شوت و پاس: قرار دادن چوب در مسیر توپ برای جلوگیری از رسیدن آن به هدف.
- گارد گرفتن: حرکت کنار حریف برای محدود کردن فضای او بدون تکل زدن.
- مهارت‌های جای‌گیری: قرار گرفتن صحیح در دروازه.
- عکس‌العمل‌های سریع و شیرجه: برای مهار شوت‌ها.
- کنترل توپ با پا و دستکش: هدایت توپ‌های برگشتی و گرفتن توپ.
تمرینات تیمی
- بازی‌های کوچک: بازی‌های ۳ به ۳، ۴ به ۴ در فضاهای محدود برای افزایش سرعت تصمیم‌گیری و بهبود درک تاکتیکی.
- تمرینات موقعیتی: کار بر روی وظایف خاص هر بازیکن در پست خود (مدافع، هافبک، مهاجم)
- تمرین حرکات تیمی در حملات.
- فشار از جلو: بازپس‌گیری توپ، سازماندهی خطوط دفاعی.
- کرنر پنالتی: تمرین سناریوهای حمله و دفاع در کرنر پنالتی، شامل پاس‌های اولیه، ضربات، مهار توپ و خروج. این بخش بسیار حیاتی است زیرا تعداد زیادی از گل‌ها از این موقعیت به ثمر می‌رسند.
- فری هیت‌ها: تمرین اجرای صحیح ضربات آزاد و تبدیل آن‌ها به موقعیت‌های خطرناک.
- فشردن حریف و ایجاد فضا: تمرین حرکات بدون توپ برای گیج کردن مدافعان و ایجاد فضای خالی برای هم‌تیمی‌ها.
انواع مسابقات رشته ورزشی هاکی روی چمن
رشته ورزشی هاکی روی چمن دارای مسابقات متنوعی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی است. این مسابقات هم برای رده‌های سنی مختلف و هم برای بخش مردان و زنان برگزار می‌شوند.
بازی‌های المپیک
اوج رقابت‌های هاکی روی چمن است که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود. تیم‌های ملی مردان و زنان از سراسر جهان پس از گذراندن مراحل انتخابی، برای کسب مدال طلا به رقابت می‌پردازند. از سال 1908 هاکی روی چمن در المپیک حضور داشته (با وقفه‌هایی در سال‌های اولیه) و از سال 1980 رقابت‌های زنان نیز اضافه شده است.
جام جهانی هاکی
یکی دیگر از معتبرترین تورنمنت‌ها است که هر چهار سال یک بار (بین المپیک‌ها) برگزار می‌شود.در حال حاضر 16 تیم برتر جهان در هر دو بخش مردان و زنان برای کسب عنوان قهرمانی جهان با یکدیگر رقابت می‌کنند.
لیگ حرفه‌ای هاکی
یک لیگ بین‌المللی سالانه است که از سال 2019 جایگزین لیگ جهانی هاکی شده است.9 تیم برتر مردان و زنان جهان در قالب یک لیگ رفت و برگشت به مصاف یکدیگر می‌روند. این مسابقات فرصت‌های بیشتری برای بازی‌های بین‌المللی سطح بالا فراهم می‌کند و نتایج آن می‌تواند بر رنکینگ جهانی تیم‌ها و حتی صعود به المپیک و جام جهانی تأثیرگذار باشد.
جام ملت‌ها
یک تورنمنت جدیدتر است که به تیم‌هایی با رنکینگ پایین‌تر از لیگ حرفه‌ای FIH فرصت می‌دهد تا در یک رقابت سطح بالا شرکت کنند. تیم قهرمان این جام، به لیگ حرفه‌ای FIH در فصل بعدی صعود می‌کند.
انواع مسابقات هاکی روی چمن در ایران
در ایران، فدراسیون هاکی جمهوری اسلامی ایران متولی برگزاری مسابقات است. با توجه به چالش‌های زیرساختی ، هاکی سالنی در ایران محبوبیت بیشتری یافته و مسابقات بیشتری در این شاخه برگزار می‌شود. با این حال، فدراسیون تلاش‌هایی برای توسعه هاکی روی چمن نیز دارد.
- لیگ برتر هاکی روی چمن (مردان و زنان): اگرچه تعداد تیم‌ها و برگزاری آن به صورت منظم‌تر نسبت به هاکی سالنی چالش‌هایی دارد، اما تلاش می‌شود تا لیگ‌های باشگاهی در سطح کشور برگزار شوند.
- لیگ‌های دسته‌های پایین‌تر: برای توسعه و شناسایی استعدادها.
- مسابقات قهرمانی کشور : مسابقات بین تیم‌های استان‌ها یا شهرستان‌ها که معمولاً به صورت متمرکز در یک بازه زمانی کوتاه برگزار می‌شود. این مسابقات در رده‌های سنی مختلف (بزرگسالان، جوانان، نوجوانان) و در دو بخش مردان و زنان برگزار می‌شوند.
- مسابقات انتخابی تیم ملی: تورنمنت‌هایی که برای شناسایی و انتخاب بازیکنان برای تیم‌های ملی بزرگسالان و رده‌های سنی مختلف برگزار می‌شود.
قوانین مخصوص مسابقات
هاکی روی چمن، ورزشی پویا و تاکتیکی است که برای حفظ جریان بازی و ایجاد تعادل بین حمله و دفاع، قوانین مشخص و نسبتاً پیچیده‌ای دارد. این قوانین توسط فدراسیون بین‌المللی هاکی (FIH) تدوین و به طور مرتب بازبینی می‌شوند. در اینجا به مهم‌ترین قوانین و مقررات هاکی روی چمن اشاره می‌کنیم:
زمین بازی و مدت زمان
زمین هاکی روی چمن مستطیل شکل است با طول ۹۱.۴۰ متر (۱۰۰ یارد) و عرض ۵۵ متر (۶۰ یارد). خطوط سفید روی زمین شامل خطوط کناری، خطوط انتهایی، خط میانی، و خطوط ۲۳ متری (۲۵ یاردی) هستند. همچنین یک منطقه شوت‌زنی یا “D” در فاصله ۱۴.۶۳ متری (۱۶ یاردی) از دروازه قرار دارد. دروازه‌ها در مرکز خطوط انتهایی قرار دارند. عرض دروازه ۳.۶۶ متر (۱۲ فوت) و ارتفاع آن ۲.۱۴ متر (۷ فوت) است. بازی در چهار کوارتر ۱۵ دقیقه‌ای انجام می‌شود. بین کوارتر اول و دوم، و همچنین سوم و چهارم، استراحت‌های کوتاه ۲ دقیقه‌ای و بین دو نیمه (کوارتر دوم و سوم) یک استراحت ۱۵ دقیقه‌ای وجود دارد.
قوانین اصلی بازی
هدف بازی وارد کردن توپ به دروازه حریف از داخل منطقه شوت‌زنی (D) با استفاده از چوب هاکی. گل تنها زمانی معتبر است که توپ از داخل این منطقه شوت شده باشد. بازیکنان فقط می‌توانند از سطح صاف چوب برای ضربه زدن، کنترل و پاس دادن توپ استفاده کنند. استفاده از سمت گرد چوب (پشت چوب) خطا است و به آن “Backstick” می‌گویند. لمس توپ با پا یا هر قسمت دیگری از بدن توسط بازیکنان میدانی خطا است. اگر توپ به پای مدافع در منطقه شوت‌زنی بخورد و از آن سودی ببرد، ممکن است منجر به پنالتی کرنر شود. دروازه‌بان در منطقه شوت‌زنی مجاز است توپ را با هر قسمتی از بدن خود دفع کند.
سد کردن مسیر بازیکن حریف به نحوی که او نتواند به توپ برسد، حتی اگر بازیکن خود توپ را نداشته باشد، خطا است. تلاش برای ضربه زدن به چوب حریف به جای توپ، یا مانع شدن از حرکت چوب حریف، خطا است. هرگونه هل دادن، کشیدن، یا تنه زدن به حریف خطا است. هاکی روی چمن یک ورزش غیرتماسی است. هر عملی که ایمنی بازیکنان را به خطر بیندازد، مانند بالا بردن بیش از حد چوب (مگر در موارد خاص مثل شوت زدن) یا ضربه زدن خطرناک به توپ، خطا است. چوب نباید بالاتر از شانه بازیکنان (به جز هنگام ضربه شوت به دروازه یا دفاع از ارتفاع) برود.
جریمه‌ها
برای اکثر خطاهای جزئی، یک ضربه آزاد به تیم حریف در محل خطا اعطا می‌شود. بازیکنان تیم حریف باید حداقل ۵ متر از توپ فاصله داشته باشند تا زمانی که ضربه زده شود. یک جریمه مهم و فرصت‌ساز برای گلزنی است که در صورت ارتکاب خطاهای خاص توسط مدافعان در منطقه ۲۳ متری خودی به تیم مهاجم داده می‌شود. در پنالتی کرنر، توپ در فاصله ۱۰ متری از یکی از پایه‌های دروازه روی خط انتهایی قرار می‌گیرد.
یک بازیکن مهاجم توپ را به سمت بازیکنان خارج از منطقه D پاس می‌دهد و آن‌ها پس از ورود به منطقه D، شوت می‌زنند. فقط ۵ بازیکن مدافع (شامل دروازه‌بان) می‌توانند در خط دروازه بمانند، بقیه مدافعان پشت خط وسط قرار می‌گیرند. همه بازیکنان مهاجم به جز شوت‌زننده اولیه، خارج از منطقه D می‌مانند. شدیدترین جریمه در هاکی است که در صورت ارتکاب خطاهای عمدی یا خطاهایی که مانع از یک گل مسلم می‌شوند، به تیم حریف داده می‌شود. در این حالت، یک بازیکن از تیم مهاجم به صورت مستقیم و بدون مانع از فاصله ۶.۴ متری (۷ یاردی) دروازه به سمت دروازه شوت می‌کند و فقط دروازه‌بان می‌تواند از گل جلوگیری کند.
تجهیزات و لوازم ورزشی مناسب رشته ورزشی هاکی روی چمن
برای موفقیت و حفظ ایمنی در رشته ورزشی هاکی روی چمن، استفاده از تجهیزات و لوازم مناسب ضروری است. این تجهیزات هم شامل وسایل اصلی بازی و هم لوازم محافظتی هستند.
- چوب هاکی: مهم‌ترین ابزار بازیکن است که از چوب، فایبرگلاس، کربن یا ترکیب این مواد ساخته می‌شود.
- توپ هاکی: توپی کوچک، سخت و معمولاً سفید رنگ است. از PVC یا مواد مشابه ساخته می‌شود. دارای سطح صاف و بدون درز است.
- کفش هاکی: کفش‌های مخصوص هاکی روی چمن دارای زیره‌ای با عاج‌ها (Cleats) یا برجستگی‌های مناسب هستند تا چسبندگی لازم را روی چمن (طبیعی یا مصنوعی) فراهم کرده و از لیز خوردن بازیکن جلوگیری کنند.
- ساق‌بند: این محافظت‌کننده‌ها از جنس پلاستیک و فوم ساخته شده و ساق پا و گاهی بخشی از مچ پا را پوشش می‌دهند تا از ضربات احتمالی توپ یا چوب محافظت کنند. پوشیدن جوراب نازک زیر ساق‌بند برای راحتی بیشتر توصیه می‌شود.
- محافظ دهان: برای محافظت از دندان‌ها، لثه‌ها، لب‌ها و زبان در برابر ضربات احتمالی. استفاده از آن در اکثر لیگ‌ها و مسابقات اجباری است.
- دستکش: دستکش‌های هاکی روی چمن، به خصوص برای دست چپ، برای محافظت از انگشتان و مچ دست در برابر ضربات چوب و توپ استفاده می‌شوند..
- محافظ صورت/ماسک: در موقعیت‌های خطرناک مانند کرنر پنالتی، بازیکنان مدافع می‌توانند از ماسک‌های محافظ صورت استفاده کنند تا از چشمان و صورت خود در برابر شوت‌های پرسرعت محافظت کنند.
- کاپ محافظ ناحیه تناسلی: برای بازیکنان مرد، استفاده از کاپ محافظ برای ناحیه تناسلی جهت جلوگیری از آسیب‌های جدی توصیه می‌شود.
تجهیزات تخصصی دروازه‌بان
- کلاه ایمنی و ماسک: کلاهی سخت و محافظ با یک قفس فلزی یا ماسک کامل برای محافظت از سر و صورت. محافظ گلو نیز معمولاً به آن متصل است.
- پد پا : پدهای ضخیم و بزرگ که از ساق پا و زانو تا بالای ران را می‌پوشانند و برای دفع شوت‌های قدرتی طراحی شده‌اند.
- کیکر: پدهای ضخیم و محافظتی که روی کفش دروازه‌بان قرار می‌گیرند و برای دفع توپ با پا استفاده می‌شوند.
- دستکش دروازه‌بانی : دستکش‌های بسیار ضخیم و بالشتک‌دار که برای مهار و دفع توپ‌های پرسرعت طراحی شده‌اند.
- محافظ سینه و بازو: پدهای ضخیم که بالاتنه، سینه و بازوهای دروازه‌بان را می‌پوشانند.
- محافظ لگن و ران: شلوارک‌های بالشتک‌دار که برای محافظت از لگن و ران‌ها در برابر ضربات و سقوط استفاده می‌شوند.
انواع لباس ورزشی مناسب رشته ورزشی هاکی روی چمن
برای رشته ورزشی هاکی روی چمن، انتخاب لباس ورزشی مناسب به اندازه تجهیزات محافظتی و چوب هاکی اهمیت دارد. لباس مناسب باید راحتی، آزادی حرکت، قابلیت تنفس و در عین حال دوام کافی را فراهم کند.
- پیراهن ورزشی: جنس: پیراهن‌ها معمولاً از پارچه‌های سنتتیک مانند پلی‌استر یا مخلوط آن ساخته می‌شوند. پیراهن‌های هاکی روی چمن معمولاً کمی گشادتر از پیراهن‌های تیمی فیت هستند تا آزادی حرکت دست‌ها و شانه‌ها را در هنگام ضربه زدن و دریبلینگ فراهم کنند. آستین‌ها می‌توانند کوتاه یا بلند باشند، بسته به ترجیح بازیکن و شرایط آب و هوایی.
- رنگ و نشان: در مسابقات تیمی، رنگ پیراهن‌ها بر اساس تیم تعیین می‌شود و دارای شماره بازیکنان و نشان تیم/باشگاه هستند.
- شورت ورزشی: همانند پیراهن، شورت‌ها نیز معمولاً از پلی‌استر یا پارچه‌های مشابه با خاصیت تنفس‌پذیری و جذب رطوبت ساخته می‌شوند. معمولاً مدل‌های گشادتر و کمی بلندتر از شورت‌های ورزشی عادی برای هاکی روی چمن استفاده می‌شود تا محافظت بیشتری را نیز فراهم کند.
- جوراب هاکی: این جوراب‌ها معمولاً بلند هستند و تا زیر زانو یا حتی بالای آن می‌رسند. هدف اصلی جوراب‌های هاکی، نگه داشتن ساق‌بند در جای خود و اطمینان از عدم حرکت آن در طول بازی است. ساق‌بندها زیر این جوراب‌ها پوشیده می‌شوند.
رشته ورزشی هاکی روی چمن مناسب چه افرادی است
رشته ورزشی هاکی روی چمن ورزشی بسیار پویا و چندوجهی است که برای موفقیت در آن به ترکیبی از توانایی‌های جسمانی، مهارت‌های تکنیکی، خصوصیات ذهنی و هوش تاکتیکی نیاز است. افراد با ویژگی‌های زیر می‌توانند در این رشته ورزشی به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا کنند.
ویژگی‌های جسمانی
- استقامت هوازی و بی‌هوازی بالا: بازیکنان هاکی روی چمن به طور مداوم در حال دویدن، سرعت گرفتن ناگهانی و تغییر جهت هستند. بنابراین، داشتن استقامت قلبی-عروقی عالی برای حفظ عملکرد در تمام طول بازی و توانایی تکرار Sprint (دویدن با حداکثر سرعت) ضروری است.
- سرعت و چابکی: توانایی شتاب‌گیری سریع، تغییر جهت ناگهانی و عکس‌العمل‌های برق‌آسا برای دریبلینگ، فرار از مدافعان، دفاع و واکنش به توپ حیاتی است.
- قدرت: برای ضربه زدن‌های قدرتمند، تکل‌های مؤثر، حفظ تعادل در برخوردها (البته با قوانین غیرتماسی) و پایداری در حرکات سریع، داشتن پاهای قوی و هسته بدنی محکم ضروری است.
- هماهنگی و تعادل: برای کنترل دقیق توپ با چوب، پاس‌های ظریف، و حفظ پایداری در حین حرکت و شوت‌زنی، هماهنگی عالی بین چشم و دست (و چوب) و تعادل خوب الزامی است.
- انعطاف‌پذیری: داشتن انعطاف‌پذیری خوب در عضلات (به خصوص همسترینگ و کمر) برای انجام حرکات تکنیکی مانند دریبلینگ نزدیک به زمین، شوت‌زنی و جلوگیری از آسیب‌دیدگی مهم است.
مهارت‌های تکنیکی
- کنترل توپ (Dribbling): توانایی حرکت دادن توپ با سرعت بالا و حفظ کنترل کامل آن در فضاهای تنگ، زیر فشار حریف و در حین تغییر جهت، یک مهارت اساسی است.
- پاس دادن و دریافت: دقت و قدرت در پاس‌ها (چه کوتاه و چه بلند) و توانایی کنترل توپ‌های ارسالی از سرعت‌ها و زوایای مختلف، برای حفظ مالکیت توپ و ایجاد حملات مؤثر حیاتی است.
- شوت‌زنی: داشتن تکنیک‌های متنوع شوت‌زنی (قدرتی، پوش، چرخان) و توانایی گلزنی از زوایای مختلف و در شرایط دشوار.
- تکل زدن و دفاع: مهارت در قطع توپ از حریف بدون ارتکاب خطا، بلاک کردن شوت‌ها و پاس‌ها، و توانایی دفاع فردی و تیمی.
هاکی روی چمن برای افراد دارای معلولیت جسمی
افراد دارای معلولیت جسمی می‌توانند در رشته‌های ورزشی مختلفی، از جمله اشکال تطبیق یافته هاکی، فعالیت کنند و حتی در سطح بالا به رقابت بپردازند. فدراسیون‌های ورزشی بین‌المللی و ملی به طور فزاینده‌ای بر فراگیری و دسترس‌پذیری ورزش برای همه تأکید دارند.
پاراهاکی (ParaHockey)
پاراهاکی یک اصطلاح چتری است که شامل فرمت‌های مختلف هاکی سازگار شده برای افراد دارای معلولیت می‌شود. فدراسیون بین‌المللی هاکی (FIH) فعالانه در حال توسعه و ترویج پاراهاکی است. مهم‌ترین زیرشاخه پاراهاکی در حال حاضر هاکی ID (برای بازیکنان با معلولیت ذهنی) است که در برنامه المپیک‌های ویژه (Special Olympics) نیز قرار دارد. این فرمت‌ها با قوانین ساده‌تر، زمین‌های کوچکتر و تعداد بازیکنان کمتر (مثلاً ۷ به ۷) طراحی شده‌اند تا امکان مشارکت گسترده‌تری را فراهم کنند.
انواع هاکی برای افراد دارای معلولیت
در حالی که هاکی روی چمن سنتی (که در آن بازیکنان می‌دوند و از چوب استفاده می‌کنند) ممکن است برای افراد با معلولیت‌های شدیدتر جسمی که از ویلچر استفاده می‌کنند چالش‌برانگیز باشد، اما فرمت‌هایی از هاکی وجود دارد که به طور خاص برای ویلچرنشینان طراحی شده‌اند. یک مدل هاکی روی ویلچر برقی است. در این ورزش، بازیکنان از ویلچرهای برقی استفاده می‌کنند و چوب‌های مخصوصی را به ویلچر خود متصل می‌کنند یا از چوب‌های دستی کوتاه‌تر استفاده می‌کنند. این ورزش قوانین و تجهیزات خاص خود را دارد و بسیار پویا و جذاب است.
هاکی با سورتمه نیز نوع دیگری ایت. اگرچه این نوعی هاکی روی یخ است و روی چمن نیست، اما مثال بارزی از تطبیق هاکی برای افراد دارای معلولیت جسمی (به ویژه قطع عضو یا آسیب نخاعی) است. بازیکنان روی سورتمه‌های مخصوص می‌نشینند و با دو چوب کوتاه که در انتهای آن‌ها تیغه یخ‌شکن قرار دارد، حرکت کرده و به توپ (پاک) ضربه می‌زنند. این یک ورزش پارالمپیک زمستانی بسیار محبوب است. امکان تغییر و تطبیق قوانین و تجهیزات هاکی روی چمن برای گروه‌های مختلف معلولین وجود دارد، بسته به نوع و شدت معلولیت.
تطبیق قوانین
- تغییر اندازه زمین: کوچکتر کردن زمین برای کاهش مسافت‌هایی که باید طی شود.
- تغییر نوع توپ: استفاده از توپ‌های نرم‌تر یا بزرگ‌تر برای کنترل آسان‌تر.
- تغییر چوب: استفاده از چوب‌های سبک‌تر یا با طراحی متفاوت.
- تغییر قوانین تماس: کاهش یا حذف قوانین مربوط به تماس برای اطمینان از ایمنی.
- امکان مشارکت با کمک‌وسایل: مانند ویلچر، عصا یا پروتز، با قوانین خاص برای اطمینان از بازی منصفانه.
- ترکیب بازیکنان: ایجاد تیم‌های مختلط از افراد با و بدون معلولیت، که می‌تواند به افزایش مشارکت و ادغام کمک کند.